Od strony Metsovonu droga do JANINY prowadzi przez malownicze góry Pindos i wyjeżdża wysoko nad wielkim jeziorem Pamyotis. Miasto położone jest na jego brzegu, na skalnym cyplu wrzynającym się w wodę; o historii Janiny świadczą liczne wieże i minarety wyrastające pośród fortyfikacji. To tutaj rezydował Ali Pasza, „Lew Janiny”, który zuchwale wydarł Turkom znaczną część zachodniej Grecji, poniekąd rozpoczynając w ten sposób walkę Greków o odzyskanie niepod­ległości.

Stolica Ali Paszy

Ali Pasza, najwybitniejsza postać w historii Janiny i całego Epiru, to wysoce kontrowersyjny „bohaterski buntownik”, który w życiu kierował się jedynie ambicjami i własnym interesem. Walcząc z Turkami, jeśli uznał za stosowne, bez wahania rozprawiał się też krwawo ze swymi greckimi poddanymi.

Urodził się w 1714 r. w Albanii i doszedł do władzy korzystając z tureckiego poparcia — w nagrodę za pomoc udzieloną sułtanowi w wojnie z Austrią został Paszą Trikali.

Jako że jego ambicje sięgały znacznie wyżej, jeszcze w tym samym roku (1788) zdobył Janinę, od XIII w. ważne miasto greckie liczące sobie wówczas 30 tys. mieszkańców (było to bodaj największe miasto ówczesnej Grecji). Przez następne 33 lata, sporadycznie opłacając się sułtanowi hojnymi darami w złocie, rządził stąd niepodzielnie zachodnią Grecją, zawierając na przemian najkorzystniejsze w danej chwili sojusze z Brytyjczykami, Francuzami i Turkami.

W 1809 r., kiedy zależność Alego od Porty była tylko czysto nominalna, do Janiny zawitał młody lord Byron, którego satrapa ujął niezwykłą gościnnością i zaintereso­waniem. (Tyran Janiny słynął z nader rozległych upodobań seksualnych; według zachowanych relacji naocznych świadków, szczególnie spodobały mu się „uszka” poety, uważane za znak dobrego pochodzenia.) Byron, ze swej strony pozostający pod wrażeniem odwagi i osobowości buntownika, a także odrodzenia greckiej kultury w Janinie (która, jak pisał, „przewyższała bogactwem, wyrafinowaniem i poziomem nauki” wszystkie miasta w Grecji), upamiętnił to spotkanie w Wędrów­kach Childe Harolda. Przedstawiony przez niego portret władcy jest jednak nader dwuznaczny, Byron zdawał sobie bowiem sprawę, iż wspaniałość dworu Alego i łagodne na pozór oblicze satrapy skrywać mają „czyny, które nie przyniosłyby mu chwały”.

W liście do matki poeta pozwolił sobie na więcej szczerości, stwierdzając, że „Jego Wysokość jest pozbawionym wyrzutów sumienia tyranem, winnym najokrutniej- szych zbrodni, bardzo odważnym i tak utalentowanym dowódcą wojskowym, że zwą go mahometańskim Bonapartem […] który świetnie radzi sobie z buntow­nikami, ale metody stosuje barbarzyńskie, itd., itd.”. Z buntowników występujących przeciwko Alemu najsłynniejszym był Katsandonis Klepht, który wpadł w ręce tyrana Janiny złożony ospą w jaskini w górach Agrafa. Ali uwięził nieszczęśnika w wilgotnym lochu koło jeziora, a na koniec stracił publicznie łamiąc mu kości kowalskim młotem.